Σάββατο 15 Μαΐου 2010

ENOTHTA 5: Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα

1.Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικής, σελίδα 23 σχολικού βιβλίου

Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην Ανατολή ενίσχυσε τις εμπορικές συναλλαγές της δυτικής Ευρώπης με την Οθωμανική αυτοκρατορία. Καθώς οι Τούρκοι σταδιοδρομούσαν, κατά παράδοση, στον κρατικό τομέα, Έλληνες, Εβραίοι και Αρμένιοι διακρίθηκαν στο εμπόριο και στη ναυτιλία. Ιδίως οι Έλληνες καραβοκύρηδες (πλοιοκτήτες) αξιοποίησαν τη ρωσοτουρκική συνθήκη του Κιουτσούκ – Καϊναρτζή (1774), που επέτρεπε την ελεύθερη κίνηση πλοίων με ρωσική σημαία στα Στενά του Βοσπόρου, και την περιορισμένη παρουσία αγγλικών και γαλλικών πλοίων στη Μεσόγειο, εξαιτίας των ναπολεόντειων πολέμων. Έτσι απέκτησαν τον έλεγχο σημαντικού μέρους του εμπορίου. Βαθμιαία, πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Σμύρνη και η Χίος εξελίχθηκαν σε σημαντικά εμπορικά κέντρα με πρωταγωνιστική ελληνική παρουσία, ενώ ενισχύθηκαν και οι ελληνικές παροικίες δηλαδή οι ελληνικές κοινότητες σε πόλεις με μη ελληνικό πληθυσμό. Ο κυρίαρχος ρόλος των Ελλήνων στο βαλκανικό εμπόριο αποτυπώνεται και στο συγκεκριμένο παράθεμα, καθώς αναφέρεται ότι η ελληνική γλώσσα ήταν η γλώσσα του εμπορίου και ότι οι Βαλκάνιοι έμποροι, ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούν ελληνικά, αφού για να ενσωματωθούν στο απαιτητικό σύστημα των εμπορικών συναλλαγών και των σχετικών με αυτές δραστηριοτήτων, έπρεπε να μάθουν να χειρίζονται τη γλώσσα του εμπορίου, δηλαδή την ελληνική. Επίσης, αναφέρεται ότι ο όρος «Έλληνας» χάνει πλέον την εθνική και γεωγραφική σημασία του και σημαίνει πρώτα απ’όλα «πλανόδιος πωλητής ή έμπορος». Συμπερασματικά, η κυριαρχία της ελληνικής γλώσσας στα Βαλκάνια ήταν αποτέλεσμα της κυριαρχίας των Ελλήνων στο βαλκανικό εμπόριο.

1 σχόλιο: